Herman Hell: ‘Over 5 jaar compleet andere branche’

Neem de zelfstandige drogisterijen; de meeste zijn een Kruidvat of Etos geworden. De opticiens een Specsavers of Pearle. Maar in de horeca werkt het anders, wij hebben een band met de gast, zullen sommige ondernemers zeggen. Klopt. Maar dat hadden de zelfstandige bakker op de hoek en die leuke kleine sigarenboer die tegenwoordig een Primera is, óók. En hoeveel zie je er daar nog van in het straatbeeld?

Het gebeurt steeds meer: grote investeerders, ook uit het buitenland, die Nederlandse horecabedrijven overnemen. En die beweging wordt alleen maar groter. Logisch: de horeca is een enorm interessante markt waar de marges hoger liggen dan in de detailhandel. Voor die private equity-investeerders zijn horecabedrijven geen bron van inkomsten, maar een vorm van rendement. Dat is een wezenlijk andere benadering en levert een ander rekenmodel op, met andere bruto winstmarges en andere wetten. En die excel-benadering van ‘het grote geld’ heeft echt impact op de zaken van kleinere ondernemers: hun restaurants of cafés worden minder waard, omdat de winstmarges in de branche gaan veranderen. Bovendien zal het nog lastiger worden om personeel te vinden. Werken bij een keten of groter bedrijf biedt immers veel meer doorgroeimogelijkheden en deze zaken zullen in de toekomst meer kunnen betalen voor dezelfde functie.

Ik verwacht dus dat we over vijf jaar al een compleet andere branche hebben. Eentje die grotendeels bestaat uit ketens en franchiselocaties, net zoals in de retail. De local heroes - de sterke, lokale spelers op goede locaties - zullen overeind blijven. Net als de toprestaurants met een Michelinster. Maar de meeste horecazaken zullen zijn overgenomen door de private equity-beweging of onder een keten of een label daarvan opereren.

Wil je het redden als ondernemer, dan moet je daar dus in meegaan. Hoe? Tja. Als ondernemer zeg ik: groeien, zodat je voor een deel mee kunt in die beweging. Door te groeien behoud je waarde, een onderhandelingspositie én je kunt net als de grote partijen je personeel meer carrièremogelijkheden bieden. Daarnaast is het, denk ik, heel belangrijk dat je je als ondernemer bewust bent van wat er speelt. Heb je een kleine zaak en denk je dat je pensioen zit in de verkoop van die zaak? Dan moet je je bakens gaan verzetten. En vooral niet naïef zijn en denken: zo’n vaart zal het echt niet lopen. Want dat dacht de zelfstandige kruidenier op de hoek ook.