Jopen maakt samen met Zweedse brouwerij historisch bier: Goudse Kuit

Samenwerking

Het kan raar lopen. Een Australiër die bij een Zweedse brouwerij werkt liep op een netwerkbijeenkomst in Zuid-Duitsland over hop, Michel Ordeman van Jopen tegen het lijf. Hij vertelde de oprichter van Jopen dat hij als afstudeeropdracht een historische Nederlandse bierstijl had gebrouwen. Als je weet dat Jopen is ontstaan als (huur)brouwer van historische bierstijlen, dan begrijp je dat Michel Ordeman een en al aandacht was. Er kwam een afspraak voor een collaboration brew.

“Ik heb het historische kuitrecept doorgestuurd naar bierhistoricus Leendert Alberts die meteen zag dat het om Gouds Kuit ging”, vertelt Ordeman. “In Gouda gaf men een ‘keur’ uit, een soort Reinheitsgebot met brouwvoorschriften en in de periode waarin dit bier ontstond was er een keur die haver, gerst, tarwe én rogge toestond. Dat laatste was bijzonder, want rogge was destijds normaal gesproken geen onderdeel van het recept. Zeker niet in Haarlems Kuit, want ook daar werd kuit gebrouwen.”

*Tekst gaat verder onder de foto

Hollands Glorie

We maken een sprong in de tijd. In de 14de eeuw doet hop zijn intrede als ingrediënt. Het vervangt het kruidenmengsel gruit en het brengt niet alleen een smaakverbetering, maar ook een kwaliteitsverbetering. De Noord-Duitse brouwers gebruikten al hop en de bieren uit Hamburg en andere Hanzesteden zijn hier populair. De Nederlandse brouwers ontwikkelen, waarschijnlijk als imitatie van duur Duits importbier een bierstijl met een groot deel haver als ingrediënt: Kuit. Met name Gouda blinkt er in uit en exporteert het in grote hoeveelheden naar de Zuidelijke Nederlanden, nu België. Kortom, destijds importeerde men daar juist Nederlands bier en waren Nederlandse brouwers de innovators.

Terug naar Gouda

Bierhistorici als Leendert Alberts en Roel Mulder zijn vrij bedreven in het vertalen van historische recepten naar de brouwtechnologie van vandaag. Aan Jopen en Nynäshamns Ångbryggeride taak om het bier in de Jopenkerk te brouwen.“Omdat het een Gouds bier is, leek introductie met een korte presentatie door Leendert Alberts bij ABT-café De Goudse Eend ons een goed plan”, zegt Ordeman, die daar positieve reacties kreeg op het historische bier. Toch blijft het bij een limited edition.

“Dit is leuk om te doen, maar ik denk dat craftbrouwers uit Gouda en omgeving zo’n Gouds bier zouden moeten brouwen. We brouwen al twee historische bieren, Jopen Koyt en Hoppenbier. Die werden de eerste jaren heel veel verkocht, maar nu domineren onze IPA’s. Natuurlijk blijven we ze brouwen, maar de vraag bij het grote publiek is bescheiden.”

De Goudse Kuit is gebrouwen met meer dan 50% havermout en daarnaast gelijke hoeveelheden tarwe-, gerste- en roggemout. Om het bier extra uniek te maken, hebben de brouwers naast Perle ook nog een experimentele Duitse hop toegevoegd. Door een neutrale gist te kiezen, lieten de brouwers de granen en de hop een hoofdrol spelen.