Biercolumn: 'Het zou mooi zijn als Nederland bierstreken krijgt'

Bier en eten

Het was een genoegen om eind vorig jaar Han Hidalgo te spreken. De man van biercuisine.nl, die al in de jaren ‘90 over bier en eten schreef, mag je met recht een pionier noemen. We spraken elkaar omdat ik voor de Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur een artikel schreef over bier aan tafel. Han vertelde over zijn jeugd, waarin hij met zijn ouders vaak België bezocht en er genoot van streekgerechten die er als vanzelfsprekend met streekbieren werden gecombineerd.

Vervolgens spraken we over bier aan tafel in Nederland. Er is sinds de jaren ’90, toen Han begon met schrijven over bier en eten, veel veranderd. Er kwamen nieuwe brouwerijen, nieuwe bieren en er kwam meer aandacht voor bier aan tafel. Han publiceerde in 2011 zijn boek Biertapas. Later volgden auteurs als Fiona de Lange, Puck Kerkhoven en Arvid Bergström, die kundig en inspirerend over bier en eten hebben gepubliceerd.

StiBON besteedt er uitgebreid aandacht aan en biedt met de Academie voor Gastronomie een specialisatie bier en spijs.  'Bierrestaurants' op hoog niveau, zoals Bar Alt en De Limus, kwamen en verdwenen helaas weer. Een voorlopig hoogtepunt is de door de chefs Yolande Vesters van Euro-Toques Nederland en Manuel Jansen (ex-De Limus) van restaurant Zaedig geïnitieerde ‘Bronckhorster beer en food battle’ tijdens BBB in Maastricht, die hopelijk een vervolg krijgt.

Er gebeurt veel en zelfs sommige sterrenrestaurants hebben een bierkaart en schenken bij bepaalde menugangen bier in plaats van wijn. Er zijn ook kwaliteitsrestaurants met bovengemiddelde aandacht voor bier en eten. Prachtig allemaal, vindt ook Hidalgo, maar hij vindt het geen reden om er heel verheven over te doen, omdat het in België al heel lang gewoon is en ook in Zuid-Nederland het combineren van bier en eten al veel langer gebeurde.

Een wereld te winnen

Kijk je naar het totale aantal horecazaken in Nederland, dan stelt de serieuze aandacht voor bier aan tafel kwantitatief nog niet heel veel voor. Er is veel werk aan de winkel. Top-down gebeurt er dus veel: boeken, opleidingen, specialiteit en hoogwaardige bierdiners in sommige zaken. Maar zo gewoon als in België is het niet. Moet dat wel zo worden? België kopiëren is een slecht idee, omdat het onmogelijk is. Onze zuiderburen hebben een unieke biercultuur die niet voor niets immaterieel Unesco werelderfgoed is.

Maar er zou hier wel meer ambitie mogen zijn, want als we willen dat bier overal op tafel komt, dan moet het beginnen bij de basis, bij brouwers, biersommeliers en horecazaken in de regio. Dat kan, want de brouwer was voor consument en horeca nog nooit zó dichtbij en zó benaderbaar voor samenwerking. Iedere Nederlandse gemeente heeft wel een of meer brouwerijen binnen de grenzen.

*Tekst gaat verder onder de foto

Bierstreken

De regio’s die we nu vanuit de VVV’s kennen, zou je ook tot bierstreken kunnen bombarderen. Salland, Twente, Vechtdal, Achterhoek, Heuvelland en ga zomaar door. Een programmatische aanpak is dan wel nodig. De brouwers zijn goed georganiseerd binnen CRAFT en Nederlandse Brouwers, de biersommeliers zijn georganiseerd via NGBS, de horeca via regionale KHN-afdelingen en organisaties als bijvoorbeeld Euro-Toques.

Iedere streek heeft regionale producenten van voedingsmiddelen en er zijn overal wel ingrediënten te vinden waar een brouwer iets mee kan. Stel dat iedere regio (of ‘bierstreek’) een mooi ‘streekbier aan tafel’-programma zou hebben en er in de horeca in de regio jaarrond op diverse tijden en locaties activiteiten met streekgerechten en streekbieren zouden komen. Denk aan proefavonden, bierdiners, regionale bier & food festivals, plukdagen voor bijvoorbeeld ingrediënten, regionale bier & food battles. Je vult er zo een jaarkalender mee. Het mooie is dat er al zoveel gebeurt en dat er al brouwerijen zijn die goed samenwerken met restaurants. Er zijn dus prachtige voorbeelden beschikbaar.

Er zijn zoveel activiteiten te bedenken waar ook VVV’s graag ondersteuning aan willen geven omdat culinaire steekbierevenementen ook de regio promoten. Regio’s, brouwerijen, horeca en lokale producenten zouden kunnen profiteren van die extra aandacht.

*Tekst gaat verder onder de foto

Wie neemt het initiatief?

De grote vraag is: wie neemt het initiatief? De goed georganiseerde brouwers? Dat lijkt me logisch. Maar ze kunnen niet zonder samenwerking met elkaar en met andere partijen. Met een structurele en programmatische aanpak en samenwerking per regio is er veel  te bereiken.

Initiatieven vanuit de regionale basis van brouwerijen en horeca zouden prachtig zijn. Het zou mooi zijn als Nederland z’n bierstreken gaat krijgen, die gepassioneerd inzetten op combinaties van streekbieren en mooie (streek)gerechten, in alle soorten horeca, van eetcafé en restobar tot dat leuke buurtrestaurant en het hogere segment. Een mooie kans voor brouwers en horeca. Wanneer gaan we beginnen?