Een aparte bierkaart met alcoholvrije bieren? Geen gek idee nu het boek ‘0.0 alcoholvrij in de Lage Landen' is verschenen. Iedere horecaondernemer krijgt de ideeën op een presenteerblaadje aangereikt. En de vraag naar alcoholvrij bier blijft groeien.
Tekst: Gerard Molenaar
De vraag naar alcoholvrij bier
Horecaondernemers hebben de vraag naar alcoholvrij bier sterk zien groeien, de afgelopen jaren. In 2019 bedroeg de groei in de horeca maar liefst 24%, zo blijkt uit het nationaal Bieronderzoek van Nederlandse Brouwers. Alcoholvrij groeide sowieso al tien jaar op rij in horeca en retail en een aantal jaren met forse cijfers. In 2019 was het overall 'slechts’ 3,6%, maar in de horeca dus zesmaal zoveel. Ook in 2020 is er weer groei. Je zou het een zekerheidje kunnen noemen.
Waarom er dan niet op inspelen? Verderop in dit artikel lees je waarom hoe dat kan.
Gezonder
Een andere zekerheid is dat steeds meer mensen een gezonde levensstijl nastreven en dat alcoholvrij bier daar prima in past. Toch is het aanbod alcoholvrij in de horeca niet erg divers. Vaak is het een alcoholvrij bier van de pilsleveranciers of van een merk uit het portfolio van de brouwerij of de groothandel. Maar zo langzamerhand is er reden om naast de ‘gewone’ bierkaart’ gasten een speciale bierkaart voor alcoholvrij aan te bieden.
Er is namelijk goed nieuws en dat goede nieuws heeft Frits Dunnink vastgelegd in de 224 pagina’s van zijn boek ‘0.0 alcoholvrij in de Lage Landen’. In het kort: de kwaliteit wordt steeds beter en de inventiviteit van de brouwers groter, net als de variatie in het aanbod. En dan hebben we het nog niet over de smaak.
Bierschrijver krijgt verkering
Wie is Frits Dunnink? Frits is biersommelier en noemt zich ‘Bierschrijver’. Die naam is hij sinds het begin van de coronacrisis echt gaan waarmaken. Op zijn blog bierschrijver.nl schrijft hij prachtige verhalen over bier en de bierwereld. Ook schreef hij de Bier Scheurkalender 2021. En tussen de bedrijven door schreef hij dus ook het eerste boek ter wereld over alcoholvrij bier, dat op 3 december verschijnt. Hoe dat komt? Hij kreeg ‘verkering’ met alcoholvrije bieren’, maar hij legt in het boek ook uit waarom hij niet wil trouwen.
Wat is ‘alcoholvrij’?
Maar waarover hebben we het, als we over 0.0 en alcoholvrije bieren praten? Per land bepaalt de wetgever wanneer een bier alcoholvrij mag worden genoemd. In de EU mag een bier dat maximaal 0,5% alcohol bevat alcoholvrij worden genoemd. België volgt die regel, maar Italië en Frankrijk zijn ruimhartiger. Daar mag een bier met een alcoholpercentage tot en met 1,2% nog alcoholvrij worden genoemd. Nederland is het strengst: maximaal 0,1% alcohol. Zit er meer alcohol in? Dan zijn het laag alcoholische bieren. Alleen bieren zonder alcohol mogen 0.0% worden genoemd. Het wordt allemaal haarfijn uitgelegd in het boek ‘0.0 alcoholvrij bier in de Lage Landen’.
Ik kreeg de gelegenheid het voor publicatie al te lezen. Een goed geschreven boek, dat is mijn eerste conclusie. Frits neemt ook de ruimte om de belangrijke aspecten van alcoholvrij bier te beschrijven. Dat doet hij in deel 1. Daarin beschrijft hij zijn persoonlijke ‘reis’ van scepticus naar geïnteresseerd drinker van alcoholvrije bieren. De geschiedenis van alcoholvrij komt aan bod, evenals de brouwtechnieken. Dunnink sprak ook met brouwers als Willem van Waesberghe(Heineken), Ronald Vandestreek (Vandestreek Bier) en anderen. Hij neemt daarnaast veel ruimte voor een hoofdstuk over gezond leven.
Kant-en-klare ‘hitlijsten’
Deel 2 is het deel waar iedere horecaondernemer profijt van zal hebben. Dunnink proefde samen met zijn collega-biersommeliers Jet van de Griendt(ook brouwer) en Sjors Kassing ruim honderd alcoholvrije bieren die via de Nederlandse (web)retail verkrijgbaar zijn. Dit deel biedt de horeca alles wat nodig is om in te spelen op de groei. Kant en klare lijstjes die de samenstelling van een mooie alcoholvrije bierkaart een fluitje van een cent maken.
Oude liefde
Wat het boek waardevol maakt is dat het laat zien dat we alcoholvrije bieren serieus kunnen nemen, dat ze in veel gevallen aangenaam zijn om te drinken en dat het aanbod steeds breder wordt.
‘Vergelijk deze bieren niet met alcoholhoudende’, waarschuwt Dunnink. ‘Wanneer je je nieuwe verkering altijd maar blijft vergelijken met die ene oude vlam van vroeger, wordt het nooit wat met jullie relatie. Waarbij je liaison met ≤ 0,5% bier een voordeel heeft: wie zegt dat je op gezette tijden niet ook terug mag naar je oude liefde? Ik was sceptisch over alcoholvrij bier, tot ik me erin ging verdiepen. Ruim 75% van de geproefde bieren vonden we goed genoeg om er meer dan een glas van te drinken. Er valt echt wat te beleven qua smaak.’
Werkwijze
De bieren werden niet blind geproefd omdat de productietijd dat niet toeliet. Verder gingen de sommeliers te werk zoals bij het proeven van alcoholhoudende bieren ook doen. Ze gaven ook cijfers en deelden de bieren in groepen in. Wil je die lijstjes zien en gebruiken? Schaf dan dit boek aan voor je horecazaak.
Om vast een tipje van de sluier op te lichten: dit is de top-5 van de auteur.
- Cervisiam - Passion Icon
- Nøgne Ø - Svart/Hvit
- Krombacher - Pils Alkoholfrei
- Mikkeler - Energibajer
- Jever – Fun
Het mooie is dat de bieren zijn verdeeld in zes categorieën. Ook hier slechts een tipje van de sluier.
Top-10 in de categorie ‘Goud en Mout’
Een overzicht van de tien best beoordeelde bieren uit de familie pils & co. 
- Krombacher Pils Alkoholfrei
- Stella Artois 0,0%
- Warsteiner Herb Alkoholfrei
- Jever Fun
- Insel Bräu Skippers Wet Hopped Pilsner
- Heineken 0.0
- Warsteiner Alkoholfrei
- Grolsch 0.0%
- Brouwers 0.0%
- Bitburger 0,0% alkoholfreies Pils
Wil je weten hoe in het boek de ruim 100 bieren zijn beschreven? Dit is een voorbeeld uit het boek.
Voorbeeld beschrijving
BAVARIA 0.0% IPA
BROUWERIJ - Royal Swinkels Family Brewers, Lieshout (NL)
CATEGORIE - blond en hop
ABV - 0,0%
VERKRIJGBAAR BIJ - Mitra, diverse supermarkten in Nederland
BEOORDELING - 8,2
PROEFNOTITIE - In 1925 openden drie gebroeders Swinkels een nieuwe brouwerij in Lieshout, het dorp waar hun familie al generaties lang actief was als brouwers. Ze verwachtten veel van de mogelijkheden die het twee jaar eerder gereedgekomen Wilhelminakanaal bood: een moderne waterweg voor de grootschalige aanvoer van grondstoffen en natuurlijk om hun bier te kunnen transporteren naar nieuwe afzetmarkten. Ambitieuze plannen, die resulteerden in een bedrijf dat anno 2020 een van de toonaangevende brouwerijen is in Nederland. De alcoholvrije IPA van Bavaria vloeit helder, donker goudgeel in het glas, voorzien van wegtrekkend fijn wit schuim. In de geur herkennen we moutzoet en subtiele hoptonen: floraal, dennenharsachtig, een klein beetje lychee. Toegegeven: er zijn ook wat aroma’s van onvergiste wort. Die indrukken vinden we ook terug in de smaak: het is ingetogen, in balans maar het heeft op de achtergrond onmiskenbare maltsmaken. Toch voelt het prettig in de mond, dankzij mild koolzuur. De afdronk is aangenaam bitter. Dit is een keurige alcoholvrije IPA, een instapmodel.
Frits Dunnink, 0.0 alcoholvrij bier in de Lage Landen’, Uitgeverij Edicola, 224 pagina’s, €18,95.
.jpg)