Samen met de voormalige Grolsch-eigenaren Andries en Frans de Groen zette Jos Oostendorp een compleet nieuwe craftbrouwerij en proeflokaal op in Groenlo. De brouwerij annex proeflokaal is gevestigd in een bierhistorisch pand: de villa van voormalig Grolsch-directeur De Groen.
Tekst: Harry van Deursen
‘Eigenlijk heb ik geen marketingverhaal hoeven te bedenken voor ons bier’, vertelt Jos Oostendorp. ‘Er zit zo veel historie achter Brouwersnös. Wij zetten die nu weer voort.’ Hiermee doelt hij op de drie eigenaren Andries en Frans de Groen en zichzelf. Zij zijn hun hele leven al werkzaam in de bierwereld en alle drie hun vaders werkten ook voor Grolsch. De onderlinge banden gaan terug naar hun jeugd in Groenlo. ‘We kwamen er laatst achter dat we alle zes dezelfde kleuterjuf hebben gehad, juf Nijland. Onze vaders dus ook! Kortom, we zijn weer terug op het oude nös (nest).’
De locatie van de nieuwe brouwerij, Villa Adriana, ademt historie uit. Het is het oude huis van voormalig Grolsch-directeur Theo de Groen die de villa in 1906 betreedt en het vernoemt naar zijn overleden vrouw Adriana. Als de ondernemers het pand kopen, staat het al acht jaar leeg. ‘Er stond een compleet kantorencomplex achter. Niemand zag het zitten om dat over te nemen. Wij hebben een plan gemaakt waarin we de villa in ere herstellen, achterin een nieuwe brouwerij neer zetten die dankzij een houten omkasting aansluit bij de omgeving en we hebben de overige grond verkocht aan de gemeente die er openbaar terrein van heeft gemaakt. De openbare tuin ligt aan de stadsgracht en heeft nu een haventje voor fluisterbootjes.’
Drie maal vergist
De drie initiatiefnemers gaan voor de hoogste kwaliteit, blijkt uit het brouwproces. Ze hebben gekozen voor open vergisting en vergisten het bier drie maal. ‘De eerste vergisting is bovenvergisting in open gistkuipen. Een ambachtelijk proces, want de brouwer moet na de vergisting het schuim afschrapen met een grote spatel. Kunstenaar Willem te Molder heeft hiervan een driedimensionaal beeldje gemaakt en dat heeft als basis gediend voor ons logo, een brouwer die de schuim van de kuip afschraapt.’
De open vergisting versterkt de aroma’s en het gist kan haar volle werk doen. Daarna gaat het bier naar de gist- en lagertanks waar het enkele weken verblijft en natuurlijk koolzuur wordt toegevoegd. Tot slot vult de brouwerij het af op fles of kunststof fust en voegt dan weer wat gist toe voor hergisting op de fles.
‘Door deze derde vergisting blijft het bier langer fris en het aroma en de volle smaak blijven beter behouden. Dit gehele proces is niet uniek, wat wel uniek is, is dat we dat voor al onze bieren doen.’
Zes bieren
Frolijke Frans, Zwaar Geschut, Ne Toffen, Willemken, Twee Duuster en Dikke Toon zijn de eerste zes bieren waarmee Brouwersnös van start is gegaan afgelopen mei. Later zullen er meer volgen. De namen verwijzen naar gezegdes, anekdotes en bekende personen uit de Achterhoek. De verhalen staan op het etiket. Bijvoorbeeld Dikke Toon, de legendarische postbode van Groenlo of Willem Anten, de allerlaatste stadsboer binnen de stadsgracht van Groenlo.
Kunstenaar Willem te Molder heeft de etiketten voorzien van toepasselijke tekeningen en iedere etiket bevat een smaakdiagram in de vorm van de stervormige vesting van Groenlo. Het diagram geeft weer of het bier fruitig, kruidig, bitter, zoet of zuur is. Op de voorkant staan prominent het logo, de merknaam in handgeschreven letters, de productnaam in heldere, grote letters en het biertype en het alcoholpercentage in iets kleinere letters.
‘Bij sommige bieren moet je echt zoeken hoeveel alcohol er in zit. Wij hebben het er bewust duidelijk op gezet.’
Beleving
‘Craftbier draait om beleving. Daarom was het al heel snel duidelijk dat we naast de brouwerij een proeflokaal zouden opzetten’, vertelt Oostendorp. ‘Het gaat hier om eten, drinken en lachen.’
De formule is iedere keer hetzelfde. De neven Andries en Frans de Groen zoek één mede-eigenaar in de streek die de exploitatie doet. Deze mede-eigenaar moet een binding hebben met de locatie. Dezelfde formule hebben de neven al toegepast voor de craftbrouwerijen Anderson Valley Brewing Company in California (VS), brouwerij Wilderen in België en de Rügener Insel-Brauerei in Duitsland.
‘Om goodwill in de omgeving te kweken, houden de neven De Groen de aandelen niet alle aandelen voor zichzelf. Inmiddels zij er al 20 medeaandeelhouders. Het kweekt ambassadeurs voor je product. We blijven een streekproduct, al hebben uiteindelijk wel tot doel om te exporteren buiten onze streek. Het doel is om naar in vijf jaar tijd naar één miljoen liter te groeien (10.000 hectoliter).’
www.brouwersnos.nl
Het restaurant van het proeflokaal serveert al haar hoofdmaaltijden voor 15 euro. In het pand bevinden zich ook een bierwinkel en een proefbrouwerij voor gezelschappen. Recent is daar het eerste huisbier ontwikkeld; Kopstoot, een bier voor De Librije in Zwolle.
.jpg)