Uit onderzoek van Stichting Vakbekwaamheid Horeca (SVH) naar de wijze waarop gemeenten tijdens de lockdown omgaan met alcoholverkoop van horecazaken bij to go en bezorging, blijkt dat er geen touw aan vast te knopen is. In de ene gemeente mag alles en is er geen handhaving, in de andere gemeente mag niets en wordt streng gecontroleerd.
Geen duidelijke kaders
De Drank- en Horecawet biedt vanuit de rijksoverheid geen duidelijke kaders. Daarnaast zijn er provincies, gemeenten én veiligheidsregio’s die andere regels op een andere manier naleven. Ook is er onduidelijkheid over al dan niet verplichte aanwezigheid van een medewerker met sociale hygiëne, ook al wordt er in die horecazaak tijdens de lockdown geen alcohol verkocht. Nederland blijkt een lappendeken met verschillende maatstaven. Er is behoefte aan een duidelijke lijn vanuit de rijksoverheid in het belang van de horeca, zonder stress van boa’s die naar eigen inzicht de wet toepassen.
Creatieve oplossingen
SVH kreeg van 138 gemeenten antwoord op de vraag wat horecazaken wel en niet mogen tijdens de lockdown. Horecaondernemers hebben een grote diversiteit aan creatieve oplossingen bedacht om toch wat omzet te maken en deze crisis te overleven. Ook worden cafés en restaurants ingericht als winkel: van banketproducten tot wijn, van cadeaupakketten met alcohol tot borrelplanken met bierpakketten. Een groot aantal gemeenten maakt werk van het steunen van horecazaken door ruimhartig te zijn en verkoop van alcohol en andere retailgerichte te gedogen.
Willekeurige regels
Maar bijna de helft van de gemeenten past strikt de letter van de wet toe: geen verkoop van alcohol voor to go of bezorging. En in veel gevallen zelfs geen verkoop van bereide etenswaren omdat dit niet in de exploitatievergunning staat. Deze vorm van willekeur zorgt bij veel ondernemers terecht voor boosheid.
Alcohol to go niet overal toegestaan
Van de Nederlandse gemeenten staat 44% toe dat tijdens de lockdown horecabedrijven alcoholhoudende dranken verkopen voor consumptie elders. Dat kan zijn voor to go of voor bezorging aan huis. Normaal gesproken geldt dat een horecabedrijf alleen alcohol voor consumptie ter plaatse mag verkopen. Dat is immers het grote verschil met een supermarkt of een slijterij. In 10% van de gemeenten geldt dat alcoholverkoop voor bezorgen alleen is toegestaan voor die bedrijven die normaliter al een vergunning hebben om te mogen bezorgen. Daar is verkoop voor to go in de regel niet toegestaan.
Gedoogregeling
Ricardo Eshuis, directeur SVH, licht toe: “In de gemeenten die alcoholverkoop toestaan, is er sprake van een gedoogregeling, namelijk dat deze verkoop alleen gepaard mag gaan in combinatie met de verkoop van bereide etenswaren. Losse verkoop is niet toegestaan. Een aantal gemeenten heeft daarom ingegrepen bij ondernemers die heel creatief wijnwinkeltjes waren begonnen.
Een ander creatief voorbeeld was in Leeuwarden waar gasten met een bidon pils konden kopen bij een café. Dat ging de gemeente te ver. Bijzonder vervelend voor de ondernemer, want die bleef met een grote biervoorraad zitten. Tegelijkertijd zien we in veel plaatsen dat er juist wel ‘restaurantwinkeltjes’ worden gedoogd, zodat ondernemers van voorraden af kunnen komen. Maar dan gaat het uitsluitend om het verkopen van gesloten verpakkingen.”
Verschil onder gemeenten erg groot
Dat het verschil binnen een paar kilometer groot is, blijkt in Zuid-Holland uit het contrast tussen twee buurgemeenten: een gedoogbeleid tijdens de lockdown versus een absoluut verbod op verkoop van iets anders dan bereide gerechten voor to go of bezorging.
Handhaving alcoholverkoop
Als gemeenten de alcoholverkoop voor to go of bezorging niet toestaan, moet vanuit wetgeving gehandhaafd worden. Op de vraag hoe de handhaving is geregeld, geeft ruim 33% van de ondervraagde gemeenten aan hier niet op te handhaven. Ook al is bekend dat het gebeurt, dan accepteren deze gemeenten dit, zolang de regel van verkoop na 20.00 uur niet wordt overtreden. Het is dan een coulanceregeling om het ondernemers niet nog moeilijker te maken.
Bijna tweederde van de gemeenten die de wet heel strikt toepassen, treedt wel handhavend op tegen bedrijven die alcohol bij bereide maaltijden verkopen. Daarbij geldt dan dat bedrijven eerst een waarschuwing krijgen. Bij herhaling legt de gemeente een boete op.
Wat verder naar voren is gekomen uit het onderzoek, is dat ook verkoop van sterke drank wordt gedoogd. In ongeveer 30% van de gemeenten waar alcoholverkoop tijdens de lockdown wordt gedoogd, wordt verkoop van sterke drank voor to go en bezorgen toegestaan. 70% wil dit in geen geval en ziet erop toe dat dit niet gebeurt.
.jpg)