Niet alleen op menukaarten, maar ook op wijnkaarten kom je het woord vegan steeds vaker tegen. Zeker op locaties waar groenten de menukaart domineren. Maar wat zijn vegan wijnen eigenlijk? En hoe weet je, als restaurateur, sommelier of f&b-manager, of je een vegan exemplaar te pakken hebt?
Tekst: Sharon van Lokhorst | FavorFlav
Als er één woord de wereld van eten en drinken domineert, dan is het vegan wel. Plantaardige producten verdringen dierlijke producten in rap tempo. Niet alleen in de voedingsmiddelenindustrie, maar ook in de drankenwereld.
In de wijnwereld kom je het woord vegan dan ook steeds vaker tegen. André Koopman, National Account Manager Out-of-Home bij LFE, beaamt dit: “De vraag naar vegan wijnen is in de horeca echt op gang gekomen, en de verwachting is dat dit – ook buiten de Randstad – alleen maar zal toenemen. Zeker op locaties waar groenten de menukaart domineren.”
Vislijm, gelatine en eiwit Wijn = vergist druivensap = vegan, toch? Zo op het eerste gezicht is het een logische gedachte. Maar bij het maken van wijn wordt gebruik gemaakt van dierlijke producten. En dat gebeurt tijdens het proces van het klaren (simpel gesteld: helder maken) van de wijn. Wijn die net gegist is, is namelijk nog troebel. Voordat wijnen gebotteld worden, worden ze daarom eerst geklaard en meestal gefilterd.
Klaren doet de wijn in principe uit zichzelf; de vaste deeltjes zakken naar beneden. Maar een wijnmaker kan de wijn ook een handje helpen, door in het laatste proces van het wijn maken een klaringsmiddel aan de wijn toe te voegen om de vertroebelende deeltjes, zoals gistrestanten en pitdeeltjes, sneller te laten zakken. En vaak zijn deze klaringsmiddelen dierlijke producten, zoals vislijm, gelatine of eiwit van kippeneieren. Al deze hulpstoffen hebben namelijk het vermogen om de vaste deeltjes die in de wijn rondzweven aan zich te binden.
Hoewel deze stoffen alleen iets uit de wijn halen, niks toevoegen en ook de smaak van de wijn niet beïnvloeden, zijn ze wel met de wijn in aanraking geweest gedurende het productieproces. Niet vegan, dus. Gelukkig zijn er ook alternatieve middelen zoals silicagel, bentoniet en plantaardige ingrediënten voor het klaren van wijn, zoals aardappelproteïne verkregen uit aardappelzetmeel. Wijnen die geklaard zijn met dergelijke hulpstoffen zijn dus vegan.
Niet altijd! Wijnproducenten zijn niet verplicht het gebruikte klaringsmiddel, dierlijk of niet, te vermelden op het etiket. Sommige wijnen dragen een prominent vegan-keurmerk, maar aan zo’n certificering gaan een hoop kosten vooraf. Of een wijn vegan is, of juist niet, vind je dus niet altijd terug. Vraag er dus naar bij je wijnleverancier, of bij de producent als je daar direct contact mee hebt.
Biologisch geproduceerde wijnen kúnnen vegan zijn, maar het hoéft niet. Biologische wijnen mogen namelijk ook geklaard worden met dierlijke hulpstoffen. Biodynamische wijnen zijn weliswaar zonder dierlijke hulpmiddelen of helemaal niet geklaard, maar biodynamische boeren gebruiken wél dierlijke preparaten in hun wijngaard. In strikte zin zijn biodynamische wijnen dus niet vegan. Natuurwijnen zijn wijnen in z’n puurste vorm, zonder allerhande chemische toevoegingen en zonder de wijn te filteren of te klaren. Vegan dus!
Vegan wijn smaakt niet anders dan niet-vegan wijn. Alleen de methode van het helder maken van de wijn is anders (lees: plantaardig). Hanteer dus dezelfde wijn-spijsspelregels voor vegan wijnen als voor niet-vegan wijnen.
Met vegan wijnen op de kaart spreek je een specifieke doelgroep (veel millennials!) aan en kun je je onderscheiden. Vegan wijnen op de kaart is niet voorbehouden aan vegan horecaconcepten; net als dat reguliere restaurants vega(n) opties op de kaart hebben staan, is het aanbieden van vegan wijn ook steeds relevanter.