Hoe is het gesteld met goed werkgeverschap bij familiebedrijven? En hoe kun je dat verbeteren? Accountants- en adviesbureau BDO geeft aanbevelingen, naar aanleiding van een onderzoek dat het in 2019 samen met de Rabobank liet verrichten.
Kansen in de horecabranche
Weinig branches zijn zo hard getroffen door de coronacrisis als de horeca. En hoewel het erop lijkt dat we weer voorzichtig naar ‘normaal’ terugkeren, is het leed nog niet geleden. Goed werkgeverschap kan een belangrijk middel zijn om goed personeel te werven en te behouden, en zodoende bedrijfsdoelstellingen te behalen. Omdat verreweg de meeste horecabedrijven familiebedrijf zijn, is het interessant te weten welke kansen er binnen de horecabranche liggen voor goed werkgeverschap.
In 2019 liet accountants- en adviesbureau BDO samen met de Rabobank onderzoek doen naar goed werkgeverschap in het familiebedrijf. Hieronder de meest opvallende uitkomsten. Overigens gaan veel conclusies en aanbevelingen ook op voor niet-familiebedrijven.
Vijf conclusies
- Investeren - Anders dan vaak wordt gedacht, investeren familiebedrijven minder in hun werknemers dan niet-familiebedrijven. Ze laten hierdoor soms onnodig kansen liggen en zijn in bepaalde opzichten zelfs te kenschetsen als een ‘minder goede’ werkgever dan niet-familiebedrijven.
- Medewerkersloyaliteit - Niet-familiebedrijven investeren meer in hun werknemers via training en opleiding, en accepteren tegelijkertijd dat medewerkers hun carrière op enig moment weer buiten het bedrijf zullen voortzetten. Familiebedrijven bieden hun werknemers in de eerste plaats baanzekerheid en verwachten daar veelal een loyale houding voor terug.
- Goed werkgeverschap - Familiebedrijven kunnen hun financiële prestaties verbeteren door meer te investeren in werkgeverschap. Beter werkgeverschap resulteert in een significant beter rendement: zowel het rendement op het totaal vermogen als het eigen vermogen blijkt met enkele procenten te kunnen stijgen.
- Familievriendelijk - Familiebedrijven zijn minder ‘familievriendelijk’. Ze doen minder om hun werknemers te helpen carrière en gezinsleven te combineren. Zo is er minder vaak kinderopvang beschikbaar. Ook werken familiebedrijven significant minder vaak met flexibele werktijden dan niet-familiebedrijven.
- Scoren - Nederlandse familiebedrijven scoren vergelijkbaar met hun internationale collega’s. Familiebedrijven die minder in werkgeverschap investeren, zijn een wereldwijd fenomeen.
Vraag hier het het familiebedrijvenboek ‘Mensenwerk’ gratis aan
Loyaliteit is rode draad
Een rode draad in het onderzoek vormt de loyaliteit tussen werkgever en werknemers. Iets wat zeker in familiebedrijven vaak een bepalend cultuurelement vormt. Hoewel loyaliteit een positieve associatie oproept, blijken er in dit verband ook nadelen aan te kleven. De top drie van voordelen bestaat uit langere dienstverbanden, langer dezelfde leidinggevende, en minder arbeidsconflicten. Als de grootste nadelen worden genoemd: beperktere carrièremogelijkheden, minder opleidingen en een slechtere werk-privébalans.
Lessen om te trekken
Welke lessen hieruit getrokken kunnen worden is natuurlijk per bedrijf verschillend. Er is geen standaard aanpak. Iedere ondernemer zal voor zichzelf en voor zijn of haar bedrijf moeten onderzoeken of er kansen voor verbetering liggen. Welke keuzes je ook maakt, wees bewust van de impact op hoe je als werkgever wordt gezien. Imago is in toenemende mate van invloed op het succes bij het werven en behouden van medewerkers, en op het behalen van de bedrijfsdoelstellingen.
7 Aanbevelingen (vrij vertaald naar de conclusies):
- Vrijheid en verantwoordelijkheid - Het werkgeverschap in de trend van ‘ik ben de baas en jij moet doen wat ik zeg’ is inmiddels achterhaald. Het blijkt verstandiger om werknemers meer verantwoordelijkheid en vrijheid te geven.
- Investeer in employability - Het lijkt erop dat bij veel bedrijven de angst leeft dat ontwikkeling en opleiding van medewerkers geldverslindende bezigheden zijn, waarvan mogelijk een ander bedrijf zal profiteren: vaardige werknemers zijn immers gewilde werknemers. Echter, meer investeren in employability leidt tot een meer vakbekwaam werknemersbestand, wat de prestaties van het bedrijf ten goede komt.
- Diversiteit, duurzaamheid en een veilige werkomgeving - Vaak zijn dit soort zaken een ondergeschoven kindje. Het ontbreekt immers aan aandeelhouders die eisen stellen op dit gebied. Maar ook hier is het aan te raden om niet achter te blijven bij de eisen van deze tijd.
- Kinderopvang en flexibeler werktijden - De klassieke taakverdeling van ‘vader die als kostwinner lange dagen maakt en moeder die thuis voor de kinderen zorgt’ komt steeds minder vaak voor. Denk na over de mogelijkheden ten aanzien van flexibele werktijden of kinderopvang. De investering betaalt zichzelf meestal terug.
- Extern management - Familiebedrijven kunnen prima presteren onder leiding van de oprichter of een van zijn of haar nazaten. Maar ook het aanstellen van een professionele CEO van buitenaf heeft onmiskenbare pluspunten.
- Neem de hele keten mee - Familiebedrijven zijn vaak wat vatbaarder voor wat we ‘in-group denken’ noemen: ze doen de dingen graag goed voor hun eigen werknemers. Niet-familiebedrijven hebben doorgaans een iets bredere blik en betrekken de hele keten bij hun beleid als werkgever. En dat legt hen geen windeieren.
- Koester je DNA - De wederkerige loyaliteit die veel familiebedrijven en hun werknemers ervaren, is goud waard. Het is zaak om die basis te koesteren en tegelijkertijd aandacht te hebben voor managementpraktijken die beter kunnen. Wanneer je de kracht van je afkomst en unieke bedrijfscultuur kunt combineren met een moderne invulling van het werkgeverschap, biedt dat een uitstekende basis voor een sterke positie op de arbeidsmarkt en optimale bedrijfsresultaten.
Interesse in dit onderwerp? Klik hier of scan de QR-code en ontvang gratis het familiebedrijvenboek ‘Mensenwerk’, met inspirerende verhalen van werkgevers in onder meer de horecabranche.
Vraag hier het het familiebedrijvenboek ‘Mensenwerk’ gratis aan
.jpg)