Horeca cao: Mag ik mijn horecawerknemer (verplichte) vrije dagen aanwijzen?

Verplichte vrije dagen horecapersoneel

Buiten de horeca wijzen bedrijven veelal een aantal verplichte vrije dagen per jaar aan. Denk aan de vrijdag na Hemelvaart of de vrijdag als Kerst op woensdag en donderdag valt. In de horeca zijn de dagen rond de feestdagen juist de drukste dagen en de horecaondernemer heeft rond deze dagen juist al zijn personeel nodig.

Als een horecaondernemer verplichte vrije dagen wil aanwijzen heeft dit veelal te maken met een vakantiesluiting of een verbouwing van de horecazaak. Toch kun je niet zomaar je personeel verplichten om dan vrije dagen op te nemen.

Vakantie gaat in overleg met medewerkers

Volgens de horeca-cao stelt een medewerker namelijk in samenspraak met zijn werkgever de vakantie vast. Ga je onverwacht een dag dicht of komt er een verbouwing aan, dan kun je medewerkers wel verzoeken om een vrije dag op te nemen. Wil de werknemer dit niet, dan kun je diegene aangepaste werkzaamheden laten doen, die in de lijn liggen van de reguliere werkzaamheden.

Heb je geen aangepaste werkzaamheden voor je werknemer? Dan moet je het personeelslid doorbetaalde vrije tijd geven (geen vakantie-uren!). Je kunt deze periode wel min-uren bijhouden. Dit zijn de uren die minder lang worden gewerkt dan dat afgesproken is in het contract. Je moet dan wel melden aan de medewerker dat hij of zij na de sluiting vaker ingeroosterd wordt om de min-uren te compenseren.

Ga je ieder jaar een periode dicht vanwege vakantie, dan kun je deze vakantieperiodes in de arbeidsovereenkomsten van je werknemers laten opnemen. Dit gaat in overleg met de werknemers. Let wel op: je kunt niet alle wettelijke vakantiedagen van je werknemer in deze periode laten vallen, dat getuigt niet van goed werkgeverschap en je maakt je horecazaak onaantrekkelijk voor personeel.

Plus-uren

Wanneer mag je dan wél als werkgever je medewerker een verplichte vrije dag aanwijzen? Als een medewerker een saldo aan plus-uren heeft opgebouwd, mag jij bepalen op welk moment deze plus-uren ingezet worden. Voor elk plus-uur geldt één uur doorbetaalde vrije tijd.

Bovenwettelijke vakantie-uren

Dit geldt ook voor bovenwettelijke vakantie-uren. In de horeca-cao is opgenomen dat je als werkgever bij een tegoed over het vakantiejaar van meer dan de bovenwettelijke vakantie-uren de tijdstippen voor opnemen van die uren mag aanwijzen.

In de modelcontracten van het KHN is deze passage opgenomen met betrekking tot bovenwettelijke vakantie-uren:

“In aanvulling op hetgeen in de op deze arbeidsovereenkomst toepasselijke cao is bepaald, heeft de werkgever het recht om - ten laste van de in de cao bedoelde aantal bovenwettelijke vakantiedagen - verplichte vrije dagen aan te wijzen en/of om bepaalde periodes als bedrijfsvakantie aan te wijzen, gedurende welke periode het bedrijf of een bepaalde afdeling daarvan gesloten is. De werknemer is dan verplicht om vakantiedagen op te nemen.”

Is een feestdag een verplichte vrije dag in de horeca?

De horeca-cao gaat ervanuit dat er op een officiële feestdag volgens het rooster wordt gewerkt. Als een werknemer dus altijd op maandag werkt, is dit ook het geval als een maandag een officiële feestdag is, zoals Tweede Pinksterdag of met Pasen.

Wanneer je personeel ook daadwerkelijk werkt op een feestdag, hebben deze medewerkers recht op een feestdagencompensatie. Doorgaans zijn dit vrije uren. Let op: dit zijn alleen officiële feestdagen: Goede Vrijdag of Bevrijdingsdag vallen hier niet onder.

Als je een groter horecabedrijf hebt, heb je ook medewerkers in dienst met bijvoorbeeld administratieve functies of een marketingfunctie. Deze werkzaamheden worden niet altijd aangeboden op officiële feestdagen en deze medewerkers hebben daarom wel recht op een (doorbetaalde) vrije dag. Je kunt er voor kiezen om hen wel werk aan te bieden op een feestdag – dan hebben ze recht op de feestdagencompensatie.