Rapport :Amsterdamse hotelmarkt koelt af

De horeca- en recreatiesector zit nog steeds in een groeifase. Consumenten geven meer uit en ook de hoeveelheid buitenlandse gasten blijft toenemen. Maar de groei in 2019 zal minder uitbundig zijn dan in 2018.

In de horeca en recreatie update van de Rabobank wordt gekeken naar het volgende : 
2018 had de grootste groei in bijna 20 jaar tijd
Amsterdamse hotelmarkt koelt af, maar die van Rotterdam komt op stoom!
Personeelsvoorwaarden verbeteren
Consolidatie van de gehele markt
De groei en uitdagingen van festivals

Het beste jaar in bijna 20 jaar tijd
In het vierde kwartaal van 2018 steeg de omzet met 1,8% ten opzichte van het derde kwartaal (bron: CBS). De groei is breed gedragen, want alle branches groeiden in volume en omzet. De totale groei van de sector komt uit op 6,9%. Dat is de grootste groei in bijna twintig jaar tijd.

Fastfoodsector snelste stijger
Binnen de horecasector liet fastfood ook in het vierde kwartaal de beste groeicijfers zien. Daar steeg de omzet met 3,2% (bron: CBS). Uit deze cijfers blijkt duidelijk dat consumenten steeds meer kiezen voor ‘gemaks-eten’.

Amsterdamse hotelmarkt koelt af, maar die van Rotterdam komt op stoom!
Het aantal hotelovernachtingen in Nederland doorbrak in 2018 voor het eerste de 50 miljoen en groeide met 7,1% ten opzichte van 2017. De Amsterdamse hotelmarkt is goed voor een derde van alle overnachtingen en liet in 2018 een groei zien van 6,8%. Dat is een minder harde groei dan het Nederlands gemiddelde. De bezettingsgraad van de hotelkamers daalde, maar de omzet per kamer steeg nog wel (Bron: STR). De Rotterdamse hotelmarkt deed het een stuk beter en groeide bijna 16% ten opzichte van 2017. De eerste maanden van 2019 laten hetzelfde beeld zien. De bezettingsgraad in Amsterdam en ook rondom Schiphol daalt. De omzet per kamer daalt nu ook. De toename van het aantal hotelkamers stijgt harder dan het aantal overnachtingen, dus dat kan een reden voor deze ontwikkeling zijn.

Groei vlakt af
Hoewel de groei aanhoudt, zal die in 2019 minder uitbundig zijn dan in 2018. Dit komt vooral doordat de particuliere consumptie afneemt. Voor 2018 kwam de consumptie uit op 2,4% en voor 2019 verwachten wij dat deze uitkomt op 1,6%. Nog steeds groei, maar dus minder uitbundig. Daarnaast kan het personeelstekort een drukkend effect hebben op de groei.

Inkomend toerisme blijft stijgen
Het inkomende toerisme speelt een belangrijke rol in de groei van de horeca- en recreatiesector. In 2018 bezochten 19,1 miljoen toeristen ons land. Dit jaar zal het aantal toeristen voor het eerst boven de 20 miljoen komen. Hoewel die groei van het aantal toeristen goed is voor de sector, zorgt de hoeveelheid toeristen in toeristische gebieden steeds vaker voor negatieve ervaringen bij bewoners. Voor de komende jaren is het dus een uitdaging om de negatieve effecten niet te laten escaleren. Inwoners laten zien hoe ze kunnen profiteren van toerisme kan daarbij helpen.

Personeelsvoorwaarden verbeteren
Door de aanhoudende tekorten aan personeelstekorten lijken ondernemers steeds vaker te kiezen voor verbetering van de arbeidsvoorwaarden. Zo krijgen werknemers bijvoorbeeld vervoersmiddelen (auto of scooter) en het aanbod om maar vier dagen in de week te werken. Door de tekorten aan personeel verwachten we dat deze voorwaarden bij meer bedrijven verbeteren.

Grootte steeds belangrijker
Het aantal hotels met meer dan honderd kamers is de afgelopen vier jaar toegenomen. Tegelijkertijd ziet de Rabobank juist minder hotels met vijftig tot honderd kamers. De stijging van omvang van bedrijven ook in andere segmenten van de sector neem toe. Dat komt door overnames, maar ook door het uitbreiden van het aantal vestigingen.

Competitief voordeel
Inkoopvoordelen zorgen vaak voor de drang naar schaalgrootte. Groot bedrijf? Dan lopen de inkoopvoordelen flink op en zorgen ze voor betere marges. Ook efficiëntie en investeringen spelen een belangrijke rol in steeds grotere ondernemingen.

Verdere consolidatie verwacht
Binnen alle segmenten verwachten we verdere consolidatie. Door de schaalgrootte, maar ook doordat steeds meer bedrijfseigenaren moeten denken aan bedrijfsopvolging. Omdat de verblijfsrecreatiesector zo kapitaalintensief is, voorsplet de Rabobank voornamelijk in deze sector grote overnames door (internationale) partijen. 

Festivals spelen in op behoeftes consument
Met de start van de lente is ook de start van het festivalseizoen in aantocht. Het aantal festivals neemt al jaren toe (bron: festivalatlas en festivalmonitor). Maar door het grote aanbod loopt de concurrentie op en is de kans groot dat de markt verzadigd raakt.

Doelgroepkeuze is key
Een festival dat opvallend gegroeid is, is Woo Hah festival. In vijf jaar tijd is het festival gegroeid van eendags- naar een driedaags-festival. Het succes is te danken aan de keuze voor een specifieke doelgroep: hiphop. Hierdoor speelt het festival in een nichemarkt en is het inmiddels internationaal bekend.

Horeca voelt concurrentie
Een vrij toegankelijk festival in het centrumgebied? Dan kan de vaste horeca daarvan profiteren. Maar met name cafés hebben last van de concurrentie van festivals. Sommige ondernemers besluiten zelfs om dicht te gaan tijdens het festival. Dit zien we met name bij festivals met een sterk regionaal georiënteerde functie.