Overcapaciteit verhuren aan delivery-ondernemers: host kitchens
Bij Pipa Streetfood Bar in Leiden wordt een deel van de keuken gebruikt voor de virtuele franchiseformule van Karma Kebab. Bij Kookstudio De Laurier in Amsterdam wordt een onbenutte keuken verhuurd aan een delivery-ondernemer. Keukeneigenaren kunnen overcapaciteit lucratief als ‘host kitchen’ inzetten voor verhuur aan delivery partijen. Maar pas op: er zijn ook valkuilen.
Tekst: Jaap de Graaf
Foto's: o.a. Sabine Provoost
Vraag en aanbod professionele keukens
“Er is in Nederland veel keukenovercapaciteit”, zegt Jasper Kooijmans, medeoprichter van sharethatkitchen.com. Dit nieuwe platform brengt vraag naar en aanbod van professionele keukens bij elkaar. “Denk aan lunchrooms en koffiehuizen die overdag open, maar ’s avonds dicht zijn. Maar denk ook aan zakenhotels die ’s avonds nauwelijks restaurantgasten hebben, of keukens die tijdens lockdowns leegstonden.”
Verschillende modellen
Wat kun je met deze overcapaciteit doen? Met de groeiende deliverymarkt kan het rendabel zijn om er een ‘delivery host kitchen’ van te maken. Daar zijn verschillende modellen voor. Je kunt je keuken bijvoorbeeld verhuren aan een andere ondernemer die zijn bezorgservice gaat runnen vanuit jouw keuken (of jij doet dit voor deze ondernemer). Zo huurde Lars Kolstee voor zijn vier virtuele foodconcepten, waaronder LALA Lasagneria en Habiba Bowls, via sharethatkitchen.com een deel van een keuken bij Kookstudio De Laurier in Amsterdam van Zoë Verloop.
Een andere optie is virtueel franchisen: je ‘voert’ in jouw keuken zelf het merk van een andere aanbieder. Al dan niet in samenwerking met een bezorgservice neemt de horecaondernemer ook de bezorging voor zijn rekening. Zo bezorgt ijssalon Tw-ice in Brielle ook Sugo-pizza’s vanuit de keuken en kan het dus jaarrond open zijn. Vegan Burger Brothers, Vegan Masters en Karma Kebab hebben ook virtuele franchisemodellen die puur gericht zijn op delivery.
Ghost of host kitchen?
Een ghost kitchen (of: dark kitchen) is een keuken die volledig gericht is op delivery. Er is dus geen restaurant met zitplekken. Je kunt een speciaal ingerichte bezorgkeuken huren, zelf een pand transformeren tot geschikte productieplek of gebruikmaken van overcapactiteit van een andere keuken, Bij dat laatste is er sprake van host kitchen. Een ondernemer of concept is ‘te gast’ in een bestaande keuken.
Extra omzet
Pipa Streedfood Bar in Leiden ‘voert’ het merk Karma Kebab en zet dus een deel van de keuken in als host kitchen. Sinds januari 2021 bereiden de koks en de keukenmedewerkers niet alleen gerechten van de eigen menukaart, maar ook die van Karma Kebab. Dit bedrijf levert producten op basis van veganistische grondstof en aan horeca en retail, opent dit jaar een eerste eigen horecazaak én heeft een virtueel franchisemodel voor de horeca.
Tijdens en na de lockdowns levert deze constructie Pipa Streetfood Bar een leuke extra omzet op, vertelt chef-kok Menno Huijts. De extra omzet bedraagt rond de negenhonderd en 1.300 euro per week. Over de extra formule in zijn keuken zegt Huijts: “Karma Kebab heeft ons aangegeven hoe we moeten bestellen en hoe we de gerechten moeten bereiden. Dat is voor ons eenvoudig.” Er moest wel extra apparatuur worden aangeschaft: een friteuse en een koekenpan. Over de bereiding: “Kebab in de koekenpan, laag vuur. Als het druk is, gebruiken we een grote pan en gaat het gas erop.”
Over de aankomende zomer heeft de chef wel wat bedenkingen. Als de zon gaat schijnen en het terras van Pipa volstroomt, kan het wel eens erg druk worden, te druk. “In de winter is de keuken groot genoeg, in de zomer wellicht te krap. Dat zal de praktijk straks moeten uitwijzen.”
Krappe marges
Wie zo’n virtuele franchise-formule in zijn eigen keuken rendabel wil toepassen zal scherp aan de wind moeten zeilen, krijgen we te horen. Ondanks het feit dat je gebruik maakt van een bestaand gebouw en (deels) bestaande apparatuur zijn de marges krap. Zo’n 30% van de omzet moet worden uitgetrokken voor het bestelplatform en de bezorging, zegt Marcel van der Heijden, co-founder van Karma Kebab. “Ondernemers met wie wij samenwerken hoeven bij ons geen franchise fee te betalen, want het gaat ons voornamelijk om de bekendheid van ons merk. Maar dat is natuurlijk niet overal zo, bij andere delivery-concepten betaal je wel een marketing of franchise fee. Dat zijn allemaal factoren die je mee moet nemen in je calculatie.”
Zelf kampte Karma Kebab enkele keren met ondernemers die het franchiseconcept na het aflopen van de lockdown vaarwel zeiden. Daarover: “Die ondernemers kozen er toch voor om weer gewoon lekker mensen te bedienen aan tafel met hun eigen concept. Vergeet niet dat de meeste ondernemers nog steeds kampen met personeelstekorten. Dat maakt het ook niet makkelijker om er een tweede concept naast te draaien. Maar als je het als horecaondernemer goed aanpakt liggen er zeker kansen. Ondernemers die dagelijks twintig orders extra te verwerken krijgen, kunnen winstgevend draaien in het geval van Karma Kebab.”
Wanneer niet geschikt voor verhuur?
Van de 252.000 professionele keukens in Nederland zijn er volgens Jasper Kooijmans van sharethatkitchen.com tien- tot vijftienduizend geschikt voor het exploiteren van een host of dark kitchen. Waarom de rest niet in aanmerking komt? Kooijmans noemt drie redenen:
- De locatie is ongunstig.
- Het is administratief lastig. Denk aan een keuken in de zorg en de manier waarop die is gefinancierd. Daar werken ze met budgetten en kunnen ze. niet zo maar facturen versturen vanuit de locatie zelf. Daar is een verandering voor nodig die op bestuursniveau moet worden ingebed. Omdat dat geen relatie heeft met de primaire zorg, heeft dat geen prioriteit.
- De eigenaar wil niet dat de keuken wordt verhuurd aan derden. Denk aan de eigenaar van een grote bedrijfskeuken.
Haken en ogen
Kooijmans van sharethatkitchen.com ziet dat meer foodfabrikanten deliveryconcepten ontwikkelen. “Zo kunnen ze hun omzet verhogen en worden ze minder afhankelijk van grossiers. Dit biedt extra kansen voor horecaondernemers die via een franchisemodel hun keuken gedeeltelijk ter beschikking willen stellen aan andere producenten.”
Toch zien volgens Kooijmans nog niet veel ondernemers de kansen van een host kitchen. Niet onbegrijpelijk. Er kleven voor de horecaondernemer die zijn keuken verhuurt namelijk haken en ogen aan. Wat spreek je allemaal af? Hoe ga je om met de materialen? Met de koeling, de vriezer, de opslag van dkw-
producten? Hoe laat de gebruiker (als die er is) de keuken achter? Wat leg je vast? Wat niet? Kooijmans: “Daar zien veel keukeneigenaren tegenop. Met ons platform helpen wij bij de verhuur en het maken en vastleggen van afspraken. Sinds de start krijgen we wekelijks vijf tot tien verzoeken van ondernemers die keukens zoeken, dus de vraag is er zeker.”
Schrijf je gratis in voor onze nieuwsbrief en ontvang wekelijks:
- De nieuwste trends en ontwikkelingen binnen de Horeca
- Culinaire en interieur inspiratie
- Exclusieve content zoals: artikelen, interviews en ondernemersverhalen