Schijnzelfstandigheid bij ZZP'ers: groot risico voor horecaondernemers

De financiële risico's

Als een ZZP’er feitelijk als werknemer wordt behandeld kan de Belastingdienst oordelen dat er sprake is van schijnzelfstandigheid. Is er dan óók nog sprake van kwaadwillendheid, dus het bewust niet naleven van de wetgeving, dan kan de Belastingdienst zowel de ZZP’er als de opdrachtgever naheffingen opleggen voor zaken als (loon)belasting, sociale premies en pensioenafdrachten.

Met een beetje pech krijg je daarbovenop ook een boete die kan oplopen tot 50% van het niet-afgedragen bedrag. Een ander financieel risico zit in mogelijke claims van ZZP’ers zelf. Als een ZZP’er achteraf beweert dat hij of zij in loondienst was, kun je aansprakelijk worden gesteld voor doorbetaald loon, vakantiedagen of andere werknemersrechten. Dit kan vooral problematisch worden bij conflicten of ziekte.

Juridische gevolgen en reputatieschade

Naast financiële gevolgen zijn er juridische risico’s. Het niet goed inzetten van ZZP’ers kan leiden tot procedures, zowel vanuit de Belastingdienst als vanuit ZZP’ers. Dat kost ontzettend veel tijd en energie. Daarnaast kan slechte publiciteit rondom schijnzelfstandigheid je reputatie beschadigen, zowel bij gasten als toekomstig personeel.

Waarom is dit nú belangrijk?

Ten eerste is sinds 1 januari 2025 is het handhavingsmoratorium opgeheven. Dit betekent dat de Belastingdienst nu actief controleert en handhaaft op de naleving van de wet DBA. Daarnaast werkt het kabinet op dit moment aan het wetsvoorstel VBAR, dat nog concreter het verschil definieert tussen een werknemer en een zelfstandige. Een belangrijk onderdeel van deze plannen is het minimum uurtarief van €33,- voor ZZP’ers. Tot slot komt schijnzelfstandigheid veel voor in sectoren als de zorg en horeca, waardoor deze branches onder een vergrootglas liggen.

Zo beperk je het risico op schijnzelfstandigheid tot een minimum

Om jezelf in te dekken is het belangrijk dat jij jouw zaken als horecaondernemer goed op orde hebt. Dat doe je door de arbeidsrelaties met je ZZP’ers één voor één te beoordelen. Begin met de afweging. Is deze ZZP’er wel een échte ZZP’er. Zo ja, dan kun je samen verdergaan in de huidige constructie, wellicht met wat kleine aanpassingen. Zo nee, dan heb je nog 3 opties:

1.  Onderzoek of je deze persoon wellicht kunt inzetten via een detacheringsconstructie. 
2. Bedenk of je deze persoon in loondienst wilt/kunt nemen. 
3. Bedenk of je van deze persoon afscheid moet nemen.

ZZP’ers overtuigen om in loondienst te gaan

Een van de opties om goede freelancekrachten aan je te blijven binden, is de stap naar loondienst. Het hoge ZZP-tarief versus het ogenschijnlijke lagere uurloon in loondienst kan een drempel zijn voor ZZP’ers om in loondienst te gaan. Toch is het verstandig om het gesprek aan te gaan om alle voor- en nadelen van het ZZP-schap en het werken in loondienst tegen elkaar af te zetten. Want zijn jouw ZZP’ers zich wel bewust van het onderstaande nadelen?

• Ziek zijn betekent geen inkomsten
• Verzuimverzekeringen (voor langdurige arbeidsongeschiktheid) zijn duur 
• Geen opdracht betekent geen inkomsten 
• Geen financiële zekerheid voor later (tenzij je structureel iets apart zet)
• Het risico dat een klant niet betaalt 
• Administratie is tijdrovend en ingewikkeld 
• Geen vakantiegeld of -opbouw 
• Aansprakelijkheid (tenzij je je hiertegen verzekert) 
• Van dat hogere uurtarief houd je netto niet altijd zoveel over
• Geen secundaire arbeidsvoorwaarden zoals opleidingsbudget, kerstborrels en teamuitjes

Twijfel je nog of er sprake is van schijnzelfstandigheid bij jouw horecazaak? Download de checklist, en ontdek of jouw ZZP’ers wel échte ZZP’ers zijn.