Marijke Schreiner is dertien jaar directeur van Stayokay. Onder haar leiding groeide de oudste hostelketen van Nederland uit tot de grootste én de duurzaamste. Een gesprek met Marijke Schreiner is een gesprek over gastvrijheid, maatschappelijk ondernemen én duurzaamheid.
Marijke Schreiner, directeur Stayokay.
tekst Kristi Houtkamp foto’s Adrian Kuipers (portret), Taco van der Werf (locaties)
Een doordeweekse ochtend in hartje Utrecht. De zon schijnt en er zijn relatief veel mensen buiten. Maar bij cityhostel Stayokay op de Neude is het rustig. “Het druist zo in tegen alles waar wij voor staan. Normaal is het hier een komen en gaan van gasten”, zegt Marijke Schreiner, directeur van Stayokay. “De lockdown duurt lang, maar nu de terrassen weer open zijn hoop ik dat de bedrijvigheid in de hotels binnenkort volgt.”
Renovatieplannen Stayokay
Maandenlang nauwelijks tot geen gasten ontvangen. “We hadden net de plannen rond om de hostels in Den Haag, Utrecht Bunnik en Domburg te renoveren, toen de coronapandemie uitbrak .Tja, die konden de ijskast in.” Het is niet de eerste crisis die Schreiner meemaakt. “Ik ben sinds 2008 directeur van Stayokay en rond die tijd brak de financiële crisis uit. Ook toen hebben we pas op de plaats moeten maken en plannen moeten bijstellen.”
Goed bed, schone douche en toilet
Schreiner staat dus al dertien jaar aan het hoofd van de hostelketen. Ongekend lang, beaamt ze. “Ik word nog altijd uitgedaagd en voel dat ik relevant ben voor het bedrijf én de medewerkers. Natuurlijk moeten de mensen om je heen dat ook vinden”, lacht ze. “En gelukkig zijn we samen van mening zijn dat ik van toegevoegde waarde ben voor Stayokay. Ik ben hier ook nog lang niet klaar. Stayokay bestaat al ruim negentig jaar en daar moet nog zeker negentig jaar bij.” Ze begon met het aanpakken van de branding. “Er was voor Stayokay een formule uitgerold, waar ik mijn twijfels over had. Het kwam te veel neer op een eenheid voor de hele keten, terwijl je onze twintig hostels op heel verrassende locaties in Nederland écht niet met elkaar kunt vergelijken.”
Ieder hostel eigen identiteit
Schreiner wilde ze allemaal een eigen identiteit geven, maar de financiële crisis van 2009 gooide roet in het eten. Na die periode werkte ze haar plan uit. “De kamers in onze hostels verschillen nu niet veel van elkaar; een praktische inrichting, goed bed en schone douche en toilet. Het is voor onze gasten niet de belangrijkste ruimte. Zij boeken een Stayokay voor de publieke ruimte. Dát is de ontmoetingsplek, dáár leer je nieuwe mensen kennen en heb je samen een leuke tijd. De kamer is bijzaak. “Daarom hebben wij nu ook minder gasten, want het ontbijt of een diner gebruiken op de kamer is in een hostel geen ideale situatie.”
Stayokay Maastricht.
Doelgroepen Stayokay
Dan: “We kijken bij de inrichting van de hostels naar de grootste doelgroep. En per locatie is die heel divers: van backpackers, cultuurliefhebbers, gezinnen en sportgroepen tot vriendenclubs en een enkele zakenreiziger. Samen met een groep binnenhuisarchitecten stemmen we daar het concept op af. Amsterdam trekt vooral internationale gasten en backpackers. In die Stayokay is een goede bar in de publieke ruimte bijvoorbeeld belangrijk. Op Terschelling komen gezinnen, sportclubs en vriendengroepen specifiek voor een verblijf aan de kust. Daar hebben we als het ware de zee naar binnen gehaald. En in het kasteel (Stayokay Domburg) staat de natuur centraal. Zo voelt iedere gast zich heel snel thuis in ‘zijn’ hostel. En dat is waar Stayokay voor staat: een laagdrempelige vakantiebestemming.”
‘Op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!’
Duurzaamheid=DNA
Naast grootste is Stayokay ook de meest duurzame hostelketen in Nederland. “Onze f&b-concepten, personeelskleding, materialen en meubilair: alles ademt een duurzame basis. We hebben ook al ruim tien jaar een fulltime sustainable coördinator in dienst.” Voordat ieder ander hospitalitybedrijf aan zo’n functie dacht dus. “Ja”, lacht Schreiner trots, “dat is eigenlijk best bijzonder. Nu ik erover nadenk: duurzaamheid is voor ons zo vanzelfsprekend, zit zo in ons DNA, dat we het vaak gewoon vergeten te noemen. Misschien moeten we het meer van de daken schreeuwen, ja. Op een laagdrempelige manier zijn wij er allemaal dagelijks mee bezig.”
Wand van plastic flessen
In de Stayokay op de Neude (Utrecht) zien we dat onder meer terug in de vorm van een wand, die op een originele en kleurrijke manier is beplakt met plastic flessen. Afval dus. Tussen de flessen staan ‘weetjes’ om gasten te herinneren aan de plasticsoep in zee, in parken en in natuurgebieden. “Gasten verwachten dit van ons en waarderen het ook.”
Duurzaamheid zit in het DNA van hostelketen Stayokay.
Sociale voortrekkersrol Stayokay
Het is een van de succesfactoren die Stayokay maakt tot de grote en stabiele hostelketen die het nu is. Schreiner: “Maar ook op sociaal gebied nemen wij onze voortrekkersrol serieus en willen wij aanjager zijn in de branche. Collega-ondernemers op andere gedachten brengen.” Ze doelt onder meer op het Stay 4 All-programma. “Stayokay is al jaren een populaire bestemming voor scholen. De laatste jaren zien we vaker dat een aantal kinderen niet mee kan op schoolreis omdat de ouders daar de financiële middelen niet voor hebben. Via dit programma nemen wij die kosten over. Ieder kind moet op schoolreisje kunnen. Jaarlijks maken we ongeveer 300 kinderen blij.”
Stay 4 All Foundation
Ze vertelt nu bezig te zijn met het opzetten van een Stay 4 All Foundation; een stichting die daarnaast ook armlastige gezinnen een weekendje in een Stayokay aanbiedt. “Zodat ook zij er toch eens uit zijn.” Het valt allemaal onder de doelstelling ‘Goed Bezig’, die al jaren in de strategie staat. “We zijn een sociale onderneming. Niet alleen naar buiten toe, maar ook voor ons personeel. Een goede work-life-balance vinden wij belangrijk. Ook nu, tijdens de lockdown, houden we contact met ze. Óók met de oproepkrachten. Die zijn straks weer hard nodig en dan is het fijn nu al te weten of ze weer beschikbaar zijn.”
Buurtfunctie Stayokay
Schreiner verwacht dat het toch wel tot 2023 duurt voordat ze weer op het niveau van een paar jaar geleden zitten. De buurtfunctie van Stayokay is dan ook zeer welkom. “Die hopen we uit te breiden. Daarom heeft de gemeenschappelijke ruimte in de locaties ook een eigen naam: The 5th. Buurtgasten kunnen hier altijd binnenlopen voor een kop koffie of lekkere maaltijd.” In Utrecht is The 5th nu vrijwel leeg. Op enkele studenten na. Zij hebben de grote tafels en de frisgekleurde banken voor zich alleen. Schreiner: “Zij komen hier een paar uur studeren. Even weg van hun studentenkamer, een andere omgeving opzoeken. Hopelijk zit het hier over een paar maanden weer vol met buurtgasten én hostelgasten.”
Negentig jaar
Twee jaar geleden vierde Stayokay het negentigste jubileum. In 1929 werd de Nederlandse Jeugdherberg Centrale (NHJC) opgericht. Het was de tijd van de grote slaapzalen en badkamers delen. Inmiddels heeft de oudste hostelketen van Nederland een andere naam en is het hostelconcept met zijn tijd meegegaan. Naast de oudste is Stayokay met twintig hostels verspreid over Nederland, ook de grootste én duurzaamste. Schreiner: “Onze kracht is ook onze ondernemingsvorm. Stayokay is in financieel opzicht eigen baas. We zijn een commerciële stichting. Niemand is eigenaar, we hebben geen aandeelhouders, ontvangen ook geen subsidies en een financieel positief resultaat herinvesteren we in de eigen organisatie. Het is een prachtige vorm van ondernemen. Het past ook heel erg bij mij.”
.jpg)