Ondernemen

Tips voor werken met Gen Z: 'Beweeg mee en verdiep je in hun wereld'

Gen Z - headerfoto
Tags: personeel

Tips voor werken met Gen Z: 'Beweeg mee en verdiep je in hun wereld'

Zaterdagavond ga ik chillen met vrienden dus dan werk ik niet. Alweer glazen poleren? Mag ik een extra dag vrij deze week? Horecaondernemers kijken er al niet meer van op. Jong personeel heeft een waslijst aan wensen. Gekmakend voor ondernemers, die Gen Z? “Met een houding van ‘bekijk ‘t, voor jou tien anderen’ kom je er niet in tijden van arbeidskrapte.”

Tekst: Kristi Houtkamp
Foto's: o.a. Pim Ras

De tijdgeest is anders 

Ze leven niet om te werken, maar werken om een leuk en interessant leven te leiden. De generatie jongeren die geboren is tussen 1995 en 2010 ziet een bijbaan in de horeca over het algemeen wel zitten, maar heeft wel wat eisen. En dat vraagt veel van een ondernemer. “Deze jongeren zijn digital natives. Ze leven in een snelle wereld met een overdaad aan informatie. Hun mobiele telefoon is hun derde hersenhelft waarmee ze alles on demand regelen. Tegelijkertijd groeien ze op in een roerige tijd met crises en een oorlog. Dat heeft effect op hun gedrag, de keuzes die ze maken en hoe ze naar de toekomst kijken”, zegt Daniëlle Schreurs van bureau FutureMap en expert op het gebied van Gen Z. Dat verklaart volgens haar ook het ongeduld dat deze generatie kenmerkt.

“En dan is er nog de democratische opvoeding thuis waardoor ze gewend zijn aan gelijkwaardigheid en het opgroeien in sociale netwerken die horizontaal zijn en vrij van hiërarchie. Niet zo gek dus dat Gen Z’ers veel moeite hebben met autoriteit en met voorgeschreven regels.” Als horecaondernemer moet je je eigen leiderschapsskills onder de loep nemen wil je een goede relatie kunnen opbouwen met jongeren in deze leeftijd, adviseert Schreurs. “Houd niet langer voor ogen hoe jij je ooit hebt ontwikkeld. Dat werkt averechts. De tijdgeest is anders, er is gebrek aan personeel dus moet jij een aantrekkelijke werkgever voor deze jongeren zijn. Dat betekent meebewegen, je inleven en verdiepen in hun wereld.”

Betrokkenheid en transparantie

Bart Melis is samen met zijn broer Paul eigenaar van restaurant De Werf (Veere), dat recent de onderscheiding Beste Leerbedrijf Horeca ontving. De broers hebben veel ervaring met Gen Z’ers. “Het merendeel van ons team is van die generatie. Deze jongeren staan heel anders in het leven dan wij veertigers. Ze werken niet voor je, maar met je.” Naast een goed salaris en flexibele roosters willen ze betrokkenheid en transparantie. “Ze kloppen bijvoorbeeld rustig bij me aan met de vraag waarom een collega meer verdient en ze gaan pas weg als je dat open en eerlijk uitlegt.”

'Geef ze de ruimte, het kunnen de managers van morgen zijn'

Verrassende inzichten

Met het arbeidsethos zit het wel goed, vindt Melis. “Over het algemeen zijn het harde, maar functionele werkers. Overbodige uren draaien vinden ze zonde van hun tijd. Als je daarover met ze in gesprek gaat, krijg je vaak verrassende inzichten. Wij kregen bijvoorbeeld terug dat ze het gek vonden dat wij nog zelf de jus de veau maken.

Dat kun je tegenwoordig toch ook heel goed kopen en dan houd je tijd over voor andere taken. We zijn erover gaan nadenken en nu bestellen we dat dus, samen met nog veel andere halffabrikaten. Het heeft onze ogen geopend”, vertelt Melis. Hij heeft meer voorbeelden. “Deze jongeren zijn digitaal opgegroeid en daarin veel sneller en slimmer dan wij. In no time is onze fysieke receptenmap getransformeerd tot een app, wat veel makkelijker werkt. Ook onze zichtbaarheid op de socialemediakanalen is up-to-date. Ze hebben hun nukken en grillen, maar als je open staat voor hun ideeën en tips kun je er als ondernemer zeker je voordeel mee doen.”

Nieuwe trend: quiet quitting

Werken met Gen Z (1995-2010) vraagt om aanpassingen van je leiderschapsskills. Verdiep je goed in deze generatie personeel, raadt expert Daniëlle Schreurs van FutureMap ondernemers aan. “Op TikTok duikt namelijk al een nieuwe trend uit de VS op: quiet quitting. Het komt erop neer dat jongeren best hard willen werken, maar niet als dat alleen maar tot een dikkere portemonnee voor de werkgever leidt. Die tolerantie is er niet. Dan krijgen ze een houding van: we werken waar we voor worden betaald en that’s it. Extra uren draaien? Kan, maar in overleg en tegen extra betaling want we hebben meer te doen.”

Grenzen

Niettemin is Melis ook de werkgever die grenzen aan de flexibiliteit stelt. “Het horecavak is mooi en afwisselend en dat spreekt Gen Z, die 24/7 aan prikkels gewend is, erg aan, maar het is ook tempo draaien en de gast centraal stellen. En dat leren we ze hier. Wij zijn klassiek geschoold en dragen ons vak van kok en gastheer een warm hart toe. Zo willen we onze zaak runnen. Wij doen alles voor de gast. Een andere tafel? Met liefde verplaatsen we gasten die daarom vragen. Dat geduld zie ik bij Gen Z’ers niet terug. ‘Lastige’ gasten, daar hebben ze geen zin in. Voor hen is het: zitten, eten en weer gaan. Zo leven ze hun leven ook. Maar daar gaan we hier niet in mee.”

'Het werk moet uitdagend en afwisselend zijn, de sfeer gezellig'

Niet op de rem

‘Alweer glazen poleren? Kan ik niet wat anders doen?’ Schreurs: “De verveling slaat snel toe bij eentonig werk. Komt er een vraag om meer variatie of uitdaging, ga er dan in mee. Deze jongeren willen zich snel ontwikkelen.” Ze benadrukt: “Trap niet op de rem omdat je vindt dat ze eerst ervaring moeten opdoen. Grote kans dat ze het dan bij jou voor gezien houden en bij een andere zaak aan de slag gaan. En heb je een pareltje in dienst met interesse voor het vak, koester dat. Geef extra taken, kijk wat mogelijk is en probeer het uit. Je weet het nooit. Wellicht is dit straks jouw nieuwe manager en over vijf jaar de nieuwe horecaondernemer.”

'Goede sfeer belangrijk'

Berit Dijkstra (19) combineert haar horecabaan met een oplei- ding aan de Hotelschool in Leeuwarden. “Ik vind werken in de horeca ontzettend leuk, ik was vijftien toen ik begon met ontbijtdiensten. Ik hou van de interactie met gasten.” Ze heeft al aardig wat horecaervaring en weet wat ze zoekt in een horecabaan. “Een leuk team, een eigenaar of manager die vaak in de zaak is zodat hij weet wat er speelt, een flexibel rooster, afwisseling in het werk en een goede sfeer in de zaak.” Dijkstra schroomt niet om ideeën aan te dragen. “Laatst gaf ik aan dat gasten de stan- daard gerechten op de nieuwe kaart misten. Nu staan ze er weer op.” Vorige zomer vroeg ze een aantal weken vrij om ergens anders te werken, in het kader van haar opleiding. “Het mocht en ik kon ook weer terugkomen. Top toch?”

Als ik manager was zou ik het ook zo doen: informeren hoe het met je team gaat, vriendelijk zijn en elkaar respecteren. Dan haal je in iedereen het beste naar boven.”

Artikel delen