Werken met ZZP'ers in de horeca zonder risico op schijnzelfstandigheid? (tips)

De risico's van schijnzelfstandigheid per 1 januari 2025

Als een ZZP’er werkt onder voorwaarden die horen bij een werknemer, kan flinke problemen opleveren voor zowel de ZZP'er als de opdrachtgever. De Belastingdienst kan naheffingen en boetes opleggen voor het niet afdragen van sociale lasten en verzekeringen. Dat was altijd al het geval, maar vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst actief controleren en handhaven op schijnzelfstandigheid.

Op die datum wordt namelijk het handhavingsmoratorium opgeheven. Dit moratorium was ingesteld om ondernemers de tijd te geven zich aan te passen aan de regels voor ZZP'ers, maar die periode loopt nu af. Daarom is het als horecaondernemer verstandig om nú te checken of jij en je ZZP’ers werken conform de wet DBA/wet VBAR (en dus geen risico lopen).

Modelovereenkomst is niet meer voldoende

Veel ZZP’ers en hun opdrachtgevers werkten op basis van een modelovereenkomst om uit te spreken dat er geen sprake was van loondienst. De overheid heeft aangekondigd te stoppen met het goedkeuren van nieuwe modelovereenkomsten, omdat de arbeidsrelatie in de praktijk vaak anders was dan de afspraken in de modelovereenkomst. Heb je al een geldige modelovereenkomst, dan blijft deze geldig voor de genoemde looptijd.

Nieuwe modelovereenkomsten kunnen niet meer opgesteld worden. Dat wil echter niet zeggen dat je geen risico loopt op boetes en naheffingen als er – ondanks de modelovereenkomst – sprake is van schijnzelfstandigheid. De praktijk weegt altijd zwaarder dan wat beschreven staat in de modelovereenkomst.

Tips om schijnzelfstandigheid van ZZP’ers in de horeca voorkomen

Een van de eerste stappen om schijnzelfstandigheid te voorkomen, is het maken van heldere afspraken. Zorg ervoor dat er een duidelijk onderscheid is tussen de relatie met je werknemers en die met je ZZP'ers. Dit kun je doen door in je contracten vast te leggen dat de ZZP'er niet onder jouw directe leiding en toezicht werkt. Hij of zij moet het werk zelfstandig kunnen inrichten en uitvoeren. Hoe je dat in de praktijk toepast? Kijk maar eens naar onderstaande praktische tips:

1. Laat de ZZP’er eigen werktijden bepalen. Neem een ZZP’er niet mee in je roosters alsof het vaste medewerkers zijn. Bied ruimte om binnen afgesproken kaders hun eigen werktijden te bepalen. Dit benadrukt hun zelfstandige rol.
2. Zet ZZP’ers niet als vaste teamleden in. Behandel hen als externe specialisten, dus zonder vaste teamvoordelen zoals teamuitjes, kerstcadeautjes of andere zaken die bij een vast dienstverband horen. Maak duidelijk dat ze ingehuurd zijn voor een specifieke klus, niet als onderdeel van het kernteam.
3. Vermijd standaard salarisstructuren. Laat ZZP’ers per opdracht factureren, zodat er geen sprake is van een vast uurtarief of maandsalaris. Variatie in de vergoeding per klus versterkt de zelfstandigheid.
4. Voorkom volledige afhankelijkheid. Het is belangrijk dat ZZP'ers niet afhankelijk zijn van jouw bedrijf voor hun inkomen. Bied opdrachten aan die hen niet volledig afhankelijk maken van jouw onderneming en moedig hen aan om voor meerdere opdrachtgevers te werken.
5. Werk met verschillende ZZP'ers per klus. Wissel af en voorkom langdurige samenwerking met dezelfde ZZP'er. Dit zorgt voor een frisse blik en voorkomt dat iemand zich meer als vaste kracht dan als ingehuurde kracht gaat gedragen.
   
   

Met deze tips toon je aan dat ZZP'ers echt als zelfstandigen werken, wat helpt om schijnzelfstandigheid te vermijden en de risico's op boetes en naheffingen te beperken.

Ben jij benieuwd of er mogelijk sprake is van schijnzelfstandigheid bij jouw horecazaak? Download de checklist, en ontdek of er bij jou mogelijk sprake is van schijnzelfstandigheid.