Onder de zwaarst geraakte bedrijfstakken van de crisis als gevolg van het coronavirus behoort ook de horeca. Samen met cultuur, recreatie en vervoer vormen zij de hardst getroffen sectoren, hieronder vallen ook de reisbranche en de luchtvaart. Dit heeft een sterke afname van beschikbare banen als gevolg. Het CBS bracht de cijfers over de werkgelegenheid en de werkeloosheid in Nederland vandaag in kaart.
Er is nog niet eerder zo'n zware teruggang gemeten in het aantal banen volgens het CBS. Uit de statistieken blijkt dat er in Nederland totaal 322 duizend banen minder zijn in het tweede kwartaal dan in het eerste kwartaal van 2020. Ook worden er minder uren gewerkt, wat niet direct te meten valt, maar ook dit heeft gevolgen voor de economie.
Tot en met het eerste kwartaal van 2020 nam het aantal banen nog gestaag toe en liep het aantal werklozen terug. Ook het aantal vacatures bereikte eind 2019 nog een recordstand van 286 duizend. Als gevolg van de coronacrisis is de situatie op de arbeidsmarkt nu omgeslagen. Door de afname van het aantal openstaande vacatures en het oplopend aantal werklozen is de spanning op de arbeidsmarkt in het tweede kwartaal afgenomen tot 57 vacatures per 100 werklozen. Een kwartaal eerder waren dat er nog 81.
Eind juni 2020 was het aantal openstaande vacatures afgenomen tot 200 duizend, 26 duizend minder dan een kwartaal eerder. In het voorgaande kwartaal was het aantal vacatures al teruggelopen met 60 duizend. Hierdoor is het totaal aantal openstaande vacatures in een half jaar tijd afgenomen met 30 procent. Wel ligt het aantal vacatures nog boven het langjarige gemiddelde van ongeveer 165 duizend. Dat het aantal openstaande vacatures afneemt, betekent echter niet dat er geen nieuwe vacatures ontstaan.
Het aantal banen bij de uitzendbureaus daalde met 130 duizend van het eerste op het tweede kwartaal, een daling van 17 procent. Zo’n grote daling is nooit eerder voorgekomen. Het aantal banen schiet met deze daling onder het niveau van het tweede kwartaal van 2015, toen de arbeidsmarkt zich nog aan het herstellen was van de economische crisis. Ook in de bedrijfstakken handel, vervoer en horeca en zakelijke dienstverlening (exclusief uitzendbureaus) was de daling fors. Daar gingen respectievelijk 123 duizend en 28 duizend banen verloren. Naar verhouding was ook de daling in de kleinere bedrijfstak cultuur, recreatie en overige diensten aanzienlijk, 17 duizend.
De enige bedrijfstakken die nog een lichte banengroei kenden, waren de overheid (2 duizend), en informatie en communicatie (1 duizend).
Vanwege de steunmaatregelen van de overheid is het banenverlies nog relatief beperkt gebleven. In deze banen werden echter aanzienlijk minder uren gewerkt dan gebruikelijk. Het daadwerkelijk aantal gewerkte uren in het tweede kwartaal lag, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, 6,1 procent lager dan in het eerste kwartaal. Ook in het eerste kwartaal was het aantal gewerkte uren al met 1,4 procent afgenomen.
In het tweede kwartaal hadden 1,7 miljoen werknemers een flexibele arbeidsrelatie. Dat zijn er 272 duizend minder dan in het tweede kwartaal van 2019. De daling deed zich voor bij vrijwel alle groepen flexwerknemers. Vooral het aantal uitzendkrachten nam relatief veel af.
In het tweede kwartaal van 2020, het kwartaal nadat de maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus van kracht werden, is het aantal werklozen gestegen van 277 duizend naar 349 duizend. Het gaat om mensen zonder betaald werk die hier recent naar hebben gezocht en direct beschikbaar zijn om aan de slag te gaan (volgens de definitie van de International Labour Organization, ILO). Het werkloosheidspercentage nam toe van 3,0 naar 3,8.